Balıkçılık ve Su Ürünleri Şube Müdürü Bayram SANCAR planlı yayın olarak TRT Radyoda canlı yayına katılım sağladı ve Su Ürünleri Denetimleri Hakkında bilgilendirme yaptı. Bayram SANCAR kendisine yöneltilen sorulara şu şekilde yanıt verdi.
1-Balıkçıların uyması gereken kuralları içeren bir el kitabı var mı?
1380 sayılı su ürünleri kanunu çerçevesinde 4 yılda bir bilimsel kuruluşlar sivil toplum kuruluşları dernekler ve kamu kurumlarının işbirliği ile hem ticari avcılık faaliyetlerini hem de amatör avcılık kurallarını içeren tebliğler yayınlanıyor. en son 2016 - 2020 yıllarını kapsayacak şekilde Resmi gazetede yayımlanmıştır. Bu Tebliğin amacı; ticari amaçlı su ürünleri avcılığında uygulanmak üzere bilimsel, çevresel, ekonomik ve sosyal hususlar göz önüne alınarak su ürünleri kaynaklarının korunması, sürdürülebilir işletilmesinin sağlanması için su ürünleri avcılığına ilişkin yükümlülük, sınırlama ve yasakları düzenlemektir.
2- Kurallar belirlenmiş ancak balıkçılarımızın gözden kaçırmaması gereken önemli hususlar nelerdir.
Küçük balıkçılık faaliyeti yapan 12 metre ve altı balıkçı gemileri için Deniz salyangozu avcılığı 15 nisan -31 ağustos tarihleri arasında yasaktır. Deniz salyangozu avcılığında kullanılacak balıkçı gemileri için, gemi ruhsat tezkeresinin verildiği il müdürlüğünden " izin belgesi" alınması avcılığın sahilden 500 m açıkta ve 05:00-20:00 saatleri arasında yapılması zorunludur.
Avcılıkta monoflament (tek kat) misina ağların ve multimonoflament (çoklu tek kat ) misina ağların kullanılması, gemilerde, balıkçı barınaklarında, barınma ve çekek yerlerinde bulundurulması yasaktır.
Bakanlığımızca su ürünleri avcılığı yapmak üzere ruhsat tezkeresi düzenlenmemiş gemilerde, ticari amaçlı avcılıkta kullanımına izin verilen avlanma araçları bulundurulamaz.
Bunun yanında limanlarda balıkçı barınaklarında barınma ve çekek yerlerinde ve bu yerlerin girişindeki mendireklerin başından itibaren 100 m yarıçaplı alanda avcılık yapılamaz.
Akarsuların denize karıştıkları yerler merkez olmak üzere denize ve akarsu yönüne doğru 500 metre yarıçaplı sahalarda su ürünleri avcılığı yasaktır.
Karides , deniz salyangozu ve midye avcılığı için özel avcılık izni almış gemiler hariç 12 metrenin altındaki gemilerde vinç, çelik halat, bom direği bulundurulması yasaktır.
3- Kurallarda hep küçük balıkçıdan bahsettiniz Endüstriyel balıkçılık için kural yok mu?
Endüstriyel balıkçılık faaliyeti yapan Gırgır gemileri için Karadeniz de 1 eylül-15 aralık tarihleri arasında kıyıdan itibaren 18 metre derinlikten , 16 aralık-14 nisan tarihleri arasında 24 metre derinlikten diğer denizlerimizde ise dönem boyunca kıyıdan itibaren 24 metre derinlikten sığ sularda avcılık yapılması yasaktır. Marmara denizi ve Karadeniz de gırgır ağları ile hamsi avcılığı 15:00- 09:00 saatleri arasında yapılır. Gırgır ağları ile hamsi avcılığı yapacak balıkçı gemileri için, gemi ruhsat tezkeresinin verildiği il müdürlüğünden "izin belgesi" alınması zorunludur.
4- Balıkçıların avcılık faaliyetleri takip ediliyor mu?
2016 yılında denizlerde su ürünleri avlama ruhsatına sahip, boy uzunluğu 12 metre ve üzerinde olan balıkçı gemilerine BAGİS uygulaması başlatılmış bu uygulama ile denizlerde su ürünleri avcılığı yapan balıkçı gemilerinin kimlik, konum, zaman, hız, yön gibi seyir bilgileri ile avcılık faaliyetleri ve avlanan su ürünleri verilerinin GSM ve uydu iletişim araçları vasıtasıyla izlenmesini ve dijital ortamda ESD ile kayıt altına alınması hedeflenmiştir. Bu uygulama için tasarlanan cihazlar bakanlığımızca montajı sağlanmıştır.
Küçük balıkçımız için ise; uzatma ağı paraketa gibi pasif av araçlarında ait olduğu balıkçı gemisinin ruhsat kod numarasını gösteren bilginin şamandıra veya avlanma aracının görülebilir bir yerinde yer alması balıkçının yaptığı avcılık faaliyetinin takip edilebilmesi için zorunludur.
5- Sürdürülebilir balıkçılık adına Bakanlığın ayrı bir programı var mı?
Sürdürülebilir balıkçılık adına bakanlığımız 2002 yılından beri av baskısını azaltmak için balıkçılık filosunu sabit tutarak yeni balıkçı gemi ruhsatı düzenlenmesine izin vermiyor. Öte yandan, balık stokları üzerindeki av baskısının azaltılması, av ve av gücü arasındaki dengenin gözetilerek sürdürülebilirliğin sağlanması için gemilerini avcılıktan çıkarmaları karşılığında balıkçılara, 2012 yılından itibaren gemi boyuna göre destekleme uygulaması başlatılmıştır. Bu kapsamda; Türkiye genelinde 2012-2017 yılları arasında 1.225 balıkçı gemisi av filosundan çıkarılmıştır.
6- İlimizdeki denetim faaliyetleri hakkında bilgi verebilir misiniz?
İl ve ilçe müdürlüğümüz kontrol ekiplerince denizde, karaya çıkış noktalarında, nakil güzergahlarında, balık halinde, perakende satış yerlerinde bakanlığımız talimatları ile il müdürlüğümüzce hazırlanan program doğrultusunda mesai saatleri gözetilmeksizin avcılığın ve nakillerin yoğun olarak yapıldığı gece saatlerinde su ürünleri kontrol ve denetimleri sürdürülmektedir. Bu doğrultuda sezon açıldığı günden günümüze kadar ilimizde 200 den fazla denetim gerçekleştirilmiş kurallara uymayan aykırılık tespiti yapılan balıkçılara yasal işlem uygulanmıştır.
Hamsi 9 cm İstavrit 13 cm, mezgit 13 cm, barbun 13 cm, tekir 11 cm, lüfer 18 cm, palamut 25 cm.