T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

FINDIKTA HASAT HARMAN VE DEPOLAMA

Yayın Tarihi : 7.08.2020

Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürlüğümüzce TRT Trabzon Radyosunda Ziraat Yüksek Mühendisi Erkan AKKAN ''FINDIKTA HASAT HARMAN VE DEPOLAMA'' hakkında bilgiler aktardı.

AKKAN; hasat, fındık yetiştiriciliğinde önemli işlemlerden biridir. Bir yıl boyunca harcanan emeğin karşılığı hasatta alınmaktadır. Zamanında ve tekniğine uygun hasat yapılmadığı takdirde verim ve randımanda kayıplar olacağını bildirdi. Hasada başlamadan önce fındık bahçelerinde genel bir temizlik yapılmalıdır. Bölgemizin yağışlı olması ve buna bağlı olarak ta yabancı otların hızlı büyüme ve gelişme göstermeleri fındık hasadını güçleştirdiği gibi yere düşen fındıkların kaybolmasına sebep olduğunu, daha önceki programda fındıkta sonbahar bakım işlemlerinden bahsederken fındık dip sürgünlerinin mayıs ayı sonunda temizlenmesi hususunda değerli üreticilerimizi bilgilendirmişti. İmkan varsa hasattan 5-10 gün önce fındık bahçelerinin motorlu tırpan gibi aletler ile temizliğinin daha hassas yapılması gerekmektedir ikazında bulundu.

Fındık hasadında aşağıda belirtilen kriterler dikkate alınarak yapılmasının önem arz ettiğini belirtti.

  1. Zurufların iyice sararıp, kızarıp kahverengileşmeye başladığı zamanda
  2. Fındığın sert kabuğunun %75 oranında kızarması
  3. Danelerin sert kabuğunun içinden kolayca çıkabilmesi
  4. İç fındık zar renginin koyu krem rengine dönüşmesi
  5. Dalda bulunan fındığın nem oranının % 30'un altına düşmesi
  6. Sağlam ve dolgun meyveleri taşıyan dalların sallandığı  zaman mevcut meyvelerin % 75' inin daldan döküldüğü belirlenince hasadın başlaması gerektiğini bildirdi.

Hasat olgunluğuna ulaşmadan toplanan fındıklarda birçok mahsurlar meydana gelmektedir;

  1. Tam hasat olgunluğuna ulaşmadan toplanan fındıklar kurutulduktan sonra dıştaki sert meyve kabuklarının rengi donuk kalır.
  2. İç fındık, kabuğunu iyice dolduramaz, buruşuk iç oranı artar ve randıman düşük olur.
  3. Fındık çeşitleri kendine has sertlik,  lezzet ve tada ulaşmadan hasat edilirse meyve kalitesi düşer. Bu da fındıkların uzun süre muhafaza edilmesini güçleştirir ve kolay bozulmalarına sebep olur.

AKKAN; Hasat edilen fındık harmanda zurufla birlikte uzun süre bekletilirse kısa bir süre sonra içerdiği palmitik asit ve oleik asitlerin bozulmaya başlayacağını, çevresel nem fazla olursa bu bozulma daha da hızlanır. Bu nedenle hasat edilen fındığın uzun süre bozulmadan depolanabilmesi için mümkün olduğu kadar kısa sürede zuruftan ayrılması gerektiği bilgisini  aktardı.

AKKAN; Fındıkta hasat tarihi Trabzon ilimizde 2020 yılı için;

0-250 m yükseklikte 8 Ağustos,

250-500 m yükseklikte 12 Ağustos,

500 m ve daha yüksek kesimlerde 20 Ağustos tarihinde başlatılması Trabzon Valiliği tarafından oluşturulan komisyon ile belirlenmiştir. Çoğu zaman üreticilerin bu tarihlere uymayıp üründe kalite ve ağırlık kaybı risklerine sebep olmalarına rağmen erken tarihlerde hasada başlamaktadırlar bu faaliyetlerin sakıncalarından bahsetti.

AKKAN; Fındıkta depolamada; özellikle ihracatçı kişi ve kuruluşlar bakımından önemli olan depolamada; depo olarak kullanılacak yerin serin kuru ve havalanabilir nitelikte olması gerekir. Bu şartlarda fındıklar 1 yıl muhafaza edilebilir. Bunun için depo içi sıcaklığının 2-4,5 ºC' de ve nispi nemin % 55-60 arasında olması gerekir. Sıcaklığın yükselmesi fındıkta acılaşmaya; nispi nem oranının artması da kızışmaya, küflenmeye yol açabilir. Özellikle insan ve hayvan sağlığı için zararlı olan Aflatoksin bilinen en tanınmış kanserojen maddelerden biridir. Aflatoksin  karaciğer kanserine neden olmasının yanı sıra bağışıklık sistemini zayıflatabilmekte, hormonal dengeyi bozmakta, kısırlığa ve sakat doğumlara sebep olmaktadır.  Bu sebeplerden dolayı hayvansal gıdalardan insan bünyesine bulaşan aflatoksinden korunmak için aflatoksin bulaşıklı maddeler hayvansal yem olarak kullanılmamalı gerektiğini; bu nedenle fındık üretiminde hasat, harman ve depolama şartlarına dikkat edilerek aflatoksin tehlikesinin önüne geçilmesi konusunda hassasiyetle üretim yapılmalıdır bilgisini aktardı.